Dobra i okolice
Treść
DOBRA I OKOLICE
Beskid Wyspowy to grupa gór rozciągająca się na północ od Gorców, między Rabą i Skawą na zachodzie, Dunajcem na wschodzie, a Pogórzem od północy. W długim łuku Karpat Zewnętrznych jest jedną z najdalej na północ wysuniętą grupą gór. Charakterystyczna cechą tych gór uzasadniającą ich nazwę, są odosobnione, nie powiązane ze sobą wyspowo wznoszące się szczyty. Najwyższe z nich to: Mogielica (1170 m), Ćwilin (1072 m), Jasień (1062 m), Modyń (1029 m), Luboń Wielki (1022 m), Śnieżnica (1006 m ), Szczebel (976 m), Lubogoszcz (968 m), Łopień ( 951 m), Jaworz ( 921 m) oraz Sałasz ( 909 m). Zbudowane w przeważającej części z fliszu karpackiego mało odpornego na erozję wód żłobiących przełomy i wąwozy, odznaczają się łagodnością form i niezbyt stromymi stokami dzięki czemu są łatwo dostępne dla turystów.
Łopień, z prawej strony w głębi Mogielica a w dolinie Dobra
Dobra położona jest w centralnej części Beskidu Wyspowego, w malowniczej dolinie rzeki Łososiny, lewego dopływu Dunajca, na wysokości od 390 do 500 m. Od południa dolina na całej długości zamknięta jest wyniosłym grzbietem Łopienia, od zachodu zboczami Ćwilina i Śnieżnicy rozdzielonymi przełęczą Gruszowiec, a od północy otoczona jest pasmem wzgórz o wysokości do 630 m. Między wschodnimi obniżeniami tego pasma i Łopienia dolina jest otwarta.
Łopień posiada łagodny zarys, jego grzbiet ciągnie się na przestrzeni około 3 km prawie poziomo, równolegle do biegu Łososiny i dominuje nad całą Dobrą. Na wszystkie strony opada przepaścistymi lasami, poprzecinanymi licznymi starymi i nowymi drogami oraz zasobnymi w wodę potokami, które po ujęciu dają wodę dla całej Dobrej. Na Łopieniu jest kilka polan, na których jeszcze kilkanaście lat temu stały bacówki i kwitło pasterstwo. Z polany Jaworz w zachodniej części wierzchowiny, na której jest szczyt (951 m), rozciągają się wspaniałe widoki na cały Beskid Wyspowy. W odległości kilkuset metrów na północny wschód od podszczytowej Polany Myconiówka znajdują się bagna i Jaskinia Zbójecka, jedna z kilkunastu na Łopieniu i największa w Beskidzie Wyspowym.
Kapliczka na Ćwilinie
Ćwilin jest drugim co do wysokości po Mogielicy szczytem Beskidu Wyspowego. Ma regularny, łukowaty kształt, jego wierzchowinę stanowi rozległa polana Michurowa, której główna część opada na południe a mniejsze połacie na wszystkie strony świata. Sprawia to, że ze szczytu (1072 m) w najwyższym punkcie polany roztacza się najwspanialsza w całym Beskidzie Wyspowym dookolna panorama. Na południowym stoku poniżej szczytu jest źródełko, nieco dalej drzewo z maleńką kapliczką a w pobliżu polowy ołtarz.
Śnieżnica
Śnieżnica wznosząca się na zachód od Dobrej, całkowicie zalesiona, ma grzbiet ciągnący się z zachodu na wschód, z którego wypiętrzają się trzy widoczne w panoramach garby: zachodni najwyższy (1006 m), środkowy na wschód od niego i trzeci najniższy jeszcze bardziej na wschód. Południowe jej stoki opadają w miarę łagodnie, natomiast północne są bardzo strome i niedostępne, dzięki czemu przyroda przetrwała tutaj w niewiele zmienionym stanie. Na północnym stoku środkowego garbu w rezerwacie „Śnieżnica”, chroni się ponad stuletni drzewostan bukowy oraz wychodnie skałek piaskowcowych.
Papieski krzyż na Mogielicy
Najwyższa góra Beskidu Wyspowego Mogielica ( 1171 m), połączona Przełęczą Rydza - Śmigłego w Chyszówkach z Łopieniem, dzieli się na kilka ramion. Jedno z nich, północno zachodnie, oddziela leżące w dolinie wsie Półrzeczki i Chyszówki, drugie wysunięte na zachód poprzez Jasień i Przełęcz Przysłop łączy się z Gorcami a trzecie wschodnie łączy się z Beskidem Sądeckim. Poniżej szczytu, na skraju polany Stumorgowej stoi krzyż papieski, spod którego rozpościera się panorama na dolinę Kamienicy i Gorce. Niegdyś, liczne polany Mogielicy stanowiły centrum pasterstwa w Beskidzie Wyspowym.